Nhà vua học làm vườn với Thiền Sư

Hải Trình sưu tầm & minh họa

"Có một ông vua đến gặp một thiền sư để học làm vườn. Vị thiền sư dậy cho ông vua suốt ba năm ròng và nhà vua đã kiến tạo được một khu vườn lớn, tuyệt mỹ - hàng ngàn người làm vườn đã được thuê mướn để chăm sóc vườn ngự uyển của nhà vua - và bất cứ những gì vị thiền sư nói, nhà vua đều làm theo và thử nghiệm trong hoa viên. Sau ba năm, vườn ngự uyển của nhà vua đã toàn bích, và nhà vua thỉnh mời thiền sư đến tham quan. Nhà vua rất hồi hộp vì thiền sư rất nghiêm khắc. Nhà vua tự hỏi: "Không biết Sư Phụ có bằng lòng không? Và không biết Sư Phụ có gật gù công nhận là ta đã hiểu được ý của ngài không?"

Khu vườn thượng uyển được chăm sóc cẩn thận, chu đáo, vô cùng tỉ mỉ từng chút từng chút. Khu vườn thật quá đẹp, hoàn mỹ, không có một cái gì sơ sót cả. Vừa ý với sự chu đáo của mình, bấy giờ nhà vua mới trịnh trọng đi đón Sư Phụ - nhưng vị thiền sư này đã bộc lộ ý không vui ngay từ lúc mới đến.
Thiền sư đi dạo quanh, ngắm nghía từng chỗ, và càng lúc thiền sư càng nghiêm nghị hơn. Nhà vua sợ hãi vô cùng. Vua chưa bao giờ thấy Sư phụ mình nghiêm cẩn đến mức độ như vậy. "Tại sao Sư Phụ lại không vui vậy? Có cái gì sai trái chăng?" Cuối cùng, nhà vua bạch hỏi Sư Phụ sự việc gì làm Sư Phụ không hài lòng.

                             

Vị thiền sư nói: "Khu vườn này quá hoàn mỹ đến độ nó đã trở thành một vật chết, sơ cứng. Những lá úa vàng khô đâu? Ta không thấy đến một cái lá vàng rơi rụng."
Nhà vua đã cho lượm lặt hết không sót một chiếc lá khô nào.
Vị thiền sư nói: "Ðó, vì quá sạch sẽ, quá hoàn mỹ nên khu vườn này trông sơ cứng, nhân tạo, không còn một nét đẹp thiên nhiên nào. Những công trình của thượng đế không bao giờ toàn bích, hoàn mãn."
Và vị thiền sư chạy ra ngoài vườn, hốt đầy một giỏ lá khô và tung lá vào hư không, gió thổi đưa những chiếc lá vàng khô bay lượn lờ đáp xuống thảm cỏ, đó đây.
 Vị thiền sư vui vẻ nói: "Hãy nhìn kìa, bây giờ tất cả trông sống động làm sao!" Âm thanh của gió lọt vào những lá vàng khô . . . điệu nhạc lá vàng, gió đùa giỡn với lá vàng. Bây giờ khu vườn đã có tiếng thì thầm của gió, của lá, bây giờ khu vườn mới có sức sống - nếu không nó bất động, im lìm như bãi tha ma. Sự bất động đó, sự im lặng đó không có sức sống.