Bệnh GOUT đến từ đâu ?!
Bệnh gout nằm trong nhóm bệnh lắng tụ tinh thể (crystalline deposition disease).
Acide urique là thủ phạm
Cụ thể ở bệnh này là lắng tụ
tinh thể monosodium urate ở bao khớp, gân do tình trạng acide urique
tăng cao trong máu… gây ra các đợt viêm khớp ngoại biên tức là viêm các khớp chân tay đặc biệt hay xảy ra ở ngón chân cái.
Tình trạng viêm này là do các con bạch cầu được ví như các lính chiến đấu trong cơ thể đi dọn dẹp các tinh thể này.
Tình trạng viêm này có thể
tái đi tái lại nhiều lần gây ra biến dạng khớp nếu không điều trị. Không
phải tất cà những người có acide urique cao trong máu là bị cơn gout,
tuy nhiên nếu nồng độ acide urique trong máu cao và kéo dài càng lâu thì
càng có nguy cơ bị gout.
Thế tại sao lại bị tăng acide urique trong máu? Đó là do thận không thải
được acide urique hoặc do cơ thể tạo ra quá nhiều (do ăn uống, do bịnh
lý như ung thư máu dạng lim phôm, thiếu máu tán huyết, vảy nến.. ) hoặc
do bất thường trong chu trình tạo ra acide này.
Bệnh sẽ biểu hiện bằng các
cơn đau ở các khớp, khớp có thể bị sưng to đỏ có thể có nước trong khớp
đặc biệt là ngón chân cái (khớp bàn ngón) hay bị nhất, tuy nhiên các
khớp khác đều có thể bị.Cơn đau rất nặng được mô tả dữ dội và nhiều khi
bệnh nhân không dám đắp mền vì chỉ cần chạm nhẹ vào cũng gây ra cơn đau dữ dội.
Cơn gout hay xảy ra sau 1
chấn thương nhẹ, sau bữa nhậu linh đình. Cơn gout có thể xảy ra vài ngày
hoặc vài tuần và có thể tự bớt, nhưng nếu không điều trị những cơn này sẽ xuất hiện thường hơn và gây ra biến dạng hủy khớp gây tàn phế.
Làm sao để chẩn đoán bệnh gout?
- Các BS sẽ cho bệnh nhân đi
thử nồng độ acide urique trong máu và tùy theo thông số của mỗi loại máy
thử mà cho các con số khác nhau, bình thường nhỏ hơn 7mg/dL
Tuy nhiên cơn gút khá đặc
biet nên đôi khi có thể chẩn đoán qua hỏi bệnh sử và khám bệnh nhân vì
nồng độ acide urique trong máu cao giúp chẩn đoán nhưng không chuyên
biệt.
Nếu lấy dịch khớp đem soi
dưới kình hiển vi để thấy các tinh thể urate hình kim là chắc chắn nhất
nhưng ít được làm vì nhiều lí do khác nhau.
- Chụp x ray khớp cho thấy hình ảnh tổn thương xương dưới sụn.
Bệnh tiến triển ra sao và có thể chữa khỏi hay không?
Thường thì cơn gout có thể bị
đẩy lui bằng các thuốc hiện có và nếu bệnh nhân chịu theo cuộc điều trị
và chấp nhận ăn kiêng thì có thể ngăn chặn được bệnh nhưng nên nhớ rằng
đây là loại bệnh không thể chữa dứt, nghĩa là bệnh nhân phải chấp nhận chế độ ăn kiêng và theo dõi bệnh suốt đời.
Nếu không điều trị hoặc để
cơn gout xảy ra nhiều lần sẽ gây hủy khớp gây tàn phế, lúc đó cần đến
các phẫu thuật tái tạo lại khớp. Khoảng 20 % bệnh nhân bị gout bị sỏi
thận do chính tinh thể urate lắng tụ gây ra sỏi làm tắc nghẽn đường tiết
niệu có thể gây suy chức năng thận, nhiễm
trùng tiểu… có thể gây ảnh hưởng đến tính mạng. một số bệnh nhân có các
cục ở dưới da như vùng khuỷu, mắt cá .. gọi là cục tophi là do lắng tụ
tinh thể urate khi bể ra làm chảy ra 1 chất bột trắng giống như phấn.
Vai trò của nội soi khớp là
làm sạch khớp, cắt bớt bao hoạt dịch c=E 1a khớp khi bị viêm nhiều lần
gây dày, hạn chế vận động của khớp. Một khi khớp bị hư hoàn toàn thì có
thể thay khớp bằng khớp nhân tạo.
BS TĂNG HÀ NAM ANH
Chế độ dinh dưỡng cho người bị bệnh gout
I. Những thức ăn và đồ uống không có lợi cho người bị bệnh gout :
1. Thức ăn :
Kiêng tuyệt đối những thực phẩm giàu
đạm có gốc Purin như : Hải sản, các loại thịt có màu đỏ như : Thịt trâu,
bò, ngựa, thịt dê, thịt thú rừng…;=2 0Phủ tạng động vật như : Lưỡi,
lòng, tim, gan, thận, óc…;Trứng gia cầm nói chung, nhất là các loại
trứng đang phát triển thành phôi như trứng vịt lộn…
Giảm bớt những thực phẩm giàu đạm khác trong khẩu phần ăn như :
+ Đạm động vật nói chung như: Thịt lợn, thịt chó, thịt gà, thịt vịt…;Cá và các loại thủy sản như: lươn, ếch…
+ Đạm thực vật: Đậu hạt nói chung
nhất là các loại đậu ăn cả hạt như : đậu Hà Lan, đậu trắng, đậu đỏ, đậu
xanh…,Các chế phẩm từ đậu nành như : Đậu phụ, sữa đA 7u nành, tào phớ…
nhìn chung ít làm tăng acid uric hơn các loại đậu chưa chế biến.
Kiêng tất cả các loại thực phẩm có
tốc độ tăng trưởng nhanh như : Măng tre, măng trúc, măng tây, nấm, giá,
bạc hà (dọc mùng) vì sẽ làm gia tăng tốc độ tổng hợp acid uric trong cơ
thể.
Giảm các thực phẩm giàu
chất béo no như : Mỡ, da động vật, thức ăn chiên, quay, thực phẩm chế
biến với các chất béo no như: Mì tôm, thức ăn nhanh.
Bệnh nhân có tầm vóc trung bình 50 kg không nên ăn quá 100g thực phẩm giàu đạm mỗi ngày
Đồ uống :
Tuyệt đối không uống bất kỳ một dạng chất cồn nào như : Rượu, bia, cơm rượu, nếp than…
Hạn chế đồ uống có gaz, nước uống ngọt nhiều đường vì sẽ làm tăng nguy cơ béo phì, một trong những yếu tố tăng nặng bệnh gút.
Giảm các đồ
uống có tính toan như : nước cam, chanh, nước trái cây giàu vitamin C
vì làm tăng nguy cơ kết tinh urate ở ống thận, tăng nguy cơ sỏi thận.
II. Những thức ăn, đồ uống có lợi cho người bị bệnh gút:
1,Thức ăn :
Các thực
phẩm giàu chất xơ nói chung như dưa leo, củ sắn, cà chua…giúp làm chậm
quá trình hấp thu đạm, làm giảm thoái hoái biến đạm để sinh năng lượng
nên giảm sự hình thành acid uric.
2,Đồ uống :
Nên uống nhiều nước (tối thiểu 2,5 đến 3 lít nước mỗi ngày).
Nên uống nước khoáng không ga
có độ kiềm cao giúp tăng đào thải acid uric và hạn chế sự kết tinh urate
tại ống thận, làm giảm nguy cơ sỏi thận.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét