Nhật Bản kêu gọi Châu Á tăng cường hợp tác đối phó với Trung Quốc

Đức Tâm

Trong bài trả lời phỏng vấn đăng trên nhật báo Financial Times, số ra ngày 30/10/2011, thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda cho rằng việc Trung Quốc đang ngày càng biểu dương sức mạnh, gia tăng các hoạt động quyết đoán về chủ quyền tại vùng biển Hoa Nam, tức Biển Đông và biển Hoa Đông, đã gây ra tình trạng bấp bênh đối với môi trường an ninh của Nhật Bản.

Thủ tướng Noda kêu gọi các nước láng giềng châu Á tăng cường hợp tác chặt chẽ với nhau để thuyết phục quân đội Trung Quốc tôn trọng luật pháp quốc tế.

Bình luận trên đây của thủ tuớng Noda phản ánh mối lo ngại tại Nhật Bản về các hoạt động của hải quân, lực lượng tuần duyên, không quân Trung Quốc trong vùng biển Hoa Đông. Tại đây, Tokyo và Bắc Kinh có tranh chấp về chủ quyền đối với một số quần đảo.

Các hoạt động quyết đoán của Trung Quốc cũng gây ra những căng thẳng ở vùng biển Hoa Nam, tức Biển Đông, nơi có tranh chấp về chủ quyền giữa Trung Quốc, Đài Loan với bốn nước Đông Nam Á khác là Brunei, Malaysia, Philippines và Việt Nam.

Thủ tướng Nhật Bản nhấn mạnh, « trong tất cả các cuộc gặp, chúng tôi sẽ kêu gọi Trung Quốc tôn trọng luật pháp. Điều quan trọng là phải tạo ra một môi trường trong đó Trung Quốc có thể đóng góp một cách tích cực vào hòa bình và ổn định tại vùng châu Á -Thái Bình Dương ».

Ông Noda, một trong những chính trị gia Nhật Bản có tư tưởng dân tộc chủ nghĩa, hy vọng là những vấn đề này sẽ được thảo luận nhân Hội nghị Thượng đỉnh Bắc Á, diễn ra vào giữa tháng 11 tại Bali, Indonesia.

Thủ tướng Nhật Bản nhấn mạnh là Tokyo muốn thiết lập mối quan hệ đối tác chiến lược với Bắc Kinh trên cơ sở hai bên cùng có lợi. Thế nhưng, ông lấy làm tiếc về sự thiếu minh bạch của Trung Quốc trong việc phát triển bộ máy quân sự.

Theo Financial Times, trong các cuộc trao đổi không chính thức, giới chức Nhật Bản bày tỏ lo ngại về việc ngày càng có nhiều các sự cố xẩy ra liên quan đến hải quân, lực lượng tuần duyên Trung Quốc, ở vùng biển Hoa Đông.

Vừa qua, Tokyo cho biết là không quân Nhật Bản đã nhiều lần ngăn chặn máy bay Trung Quốc tiến gần vào không phận nước này. Từ tháng Tư đến tháng Chín năm nay, số các vụ khiêu khích đã tăng gấp ba so với cùng thời kỳ này năm ngoái.

Còn tại Biển Đông, các hoạt động quyết đoán về chủ quyền của Trung Quốc đã làm cho những nước láng giềng lo ngại. Trong năm nay, tàu Trung Quốc đã nhiều lần sách nhiễu tàu bè của Việt Nam. Trong tháng Tám, tàu Trung Quốc còn khiêu khích tàu hải quân Ấn Độ đang trên đường đến thăm Việt Nam.

Mặc dù Nhật Bản không có tranh chấp về chủ quyền tại Biển Đông, nhưng đây là nơi có các tuyến giao thông hàng hải quan trọng. Do vậy, thủ tướng Nhật Bản chia sẻ những quan ngại của các nước trong khu vực về thái độ của Trung Quốc. Ông nói : « bởi vì chúng tôi có những mối lo ngại chung, chúng tôi cần phải làm tốt việc đề ra những quy định luật pháp, lôi kéo Trung Quốc tham gia vào các cuộc thảo luận. Thúc đẩy tuân thủ luật pháp là công việc cần phải làm trong quá trình hợp tác giữa tất cả các nước ».

Thế nhưng, theo báo Financial Times, các lãnh đạo Trung Quốc dường như bực bội về việc Nhật Bản quan tâm sát sao đến các vấn đề tại Biển Đông.